نوشته شده در تاریخ : 1393/10/20

فلزکاری صنعتی است که در آن انسان به سوا ساختن یک فلز از دیگر عناصر، شکل‌دادن محصولات فلزی بپردازد. فلزکاری بخش بزرگ از علوم و تمدن امروزه بشریت است. این علم مطالعه خاصیت‌های تمامی فلزات را دربر می‌گیرد. این صنعت در دو بخش تقسیم گردیده است. قبل از جدا و خالص ساختن از سایر عناصر و دوم شکل دادن پس از ذوب شدن که چه شکل به ان دهند. همین اکنون بیش از (70) فیصد فلزات مورد نیاز از سنگ‌های فلزخیز بعد از پروسه جداسازی در صنایع گوناگون به طور گسترده استفاده بعمل می اید. زیاده فلزات بشکل ترکیب کیماوی مرکبات کیماوی ویا مخاوط می‌باشند. مثلاً مس در 240 نوی سنگ پیدامیشودزیادترین آن در بورنیت CuFeS4)63?3?) متباقی آهن وسلفراست. زیاده فلزات دراثر دادن حرارت وحدودی دراثر تعامل کیمیاوی از هم جدا می‌شود. زیاده فابریکه‌های ذوب فلزات تولید چندین نوع فلز را می‌نمایند که بنام فلز کاری سیاه و رنگه می‌نامند.

 

صنف بندی صنعتی فلزات که گروپ‌های مشخص آنها را تعیین می‌کند، خیلی متفاوت بوده و تا حدودی می‌تواند به طور شرطی صورت گیرد، به موجت اینکه بر مبنای اصول و قواعد زیادی اساسگذاری می‌شوند گاهی حتا در یک صنف بندی، ویزای فلزکار بخش‌ها و یا ساحات گوناگون صنعت، خواص فزیکی و کیمیاوی، نحوه‌های گسترش و انتشار آنها را به گروپ‌های زیر جدا می‌سازند:

• فلزات سیاه و الیاژ دهنده (با هم آمیز):- آهن (Fe)، منگنز (Mn)، کروم (Cr)، تیتان (Ti)، ونادیم (V)، نیکل (Ni)، کوبالت (Co)، ولفرام (W) و غیره.
• فلزات رنگه:- آلومینیوم (Al)، مس (Cu)، روی (Zn)، سرب (Pb)، قلع (Sn)، سرمه (Sb)، بیسموت (Bi) و جیوه (Hg).
• فلزات نجیبه:- طلا (Au)، نقره (Ag)، فلزات گروپ پلاتین {پلادیم (Pd)، ایریدیم (Ir)، رودیم (Rh)، روتینیم (Ru)، اوسمیم (Os)}.
• عناصر رادیواکتیو:- اورانیم (U)، رادیم (Ra)، توریم (Th).
• فلزات نادره و پاشان:- لیتیم (Li)، بیریلیم (Be)، روبیدیم (Rb)، سیزیم (Cs)، هافنیم (Hf)، سکاندیم (Sc)، گالیم (Ga)، رینیم (Re)، کادمیم (Cd)، اِندیم (In)، تالیم (Tl)، جرمنیم (Ge)، سیلینیم (Se)، تیلوریم (Te)، تانتالیم (Ta)، نیوبیم (Nb) و سرکونیم (Zr).
• عناصر فلزی نادره زمینی:- لنتان (La)، سیریم (Ce)، پرازیدیم (Pr)، نیودیم (Nd)، پرومیتیم (Pm)، سماریم (Sm)، ایتیریم (Y)، یوروپیم (Eu)، گادونیم (Gd)، تیربیم (Tb)، دیسپروزیم (Dy)، هالمیم (Ho)، ایربیم (Er)، تولیم (Tm)، ایتیربیم (Yb) و لوتیسی

در صنعت فلز کاری علاوه بر ظرافت دادن مقاومت به فلزات خیلی مهم اند بدین لحا ظ برای ازدیاد مقاومت یک فلز از فلزات دیگر مقاوم استفاده می‌نمایند.

لوله‌کشی به نصب لوله‌های فلزی یا سیمانی و غیره به منظور انتقال مایعات، گازها و گاه جامدات کوچک گفته می‌شود.

 

در صنعت قطعات (درونی) لوله‌کشی می‌توانند از چوب، شیشه، فولاد، آلومینیوم، پلاستیک و سیمان ساخته شوند. ویزای لوله کش گاه در صنعت برای قطعات لوله‌کشی از تیتانیوم، کروم و دیگر آلیاژهای فولاد هم استفاده می‌شود.

 

قطعات درونی یک لوله‌کشی معمولاً برای اندازه‌گیری و کنترل فشار، دما و مقدار جریان بکار می‎روند. برای لوله‌کشی در خانه‌ها در قدیم از لوله‌های سربی بهره می‌گرفتند ولی امروزه لوله‌های غیرسربی برای این منظور بکار می‌روند. لوله‌کشی در خانه‌ها برای انتقال آب و گاز به منازل و باغچه‌ها و تخلیه فاضلاب بکار می‌رود. اخیراً از لوله‌های پولوپیرن (لوله سبز) برای لوله کشی آب در منازل، تاسیسات و... استفاده می‌شود.

لوله‌کشی برای موارد زیر استفاده می‌شود:

• لوله‌کشی سرد و گرم در تاسیسات ساختمانی
• استفاده برای تاسیسات صنعتی
• قابل استفاده جهت انقال مواد شیمیایی (بازی و اسیدی)
• سامانه‌های پنوماتیک و هوای فشرده
• شبکه‌های آبرسانی شهری، صنعتی، کشاورزی

 

هر کالایی را که در زندگی روزمره خود به کار می‌بریم یا حاوی فلز است و یا برای ساخت و تولید آن نیاز به فلز می‌باشد. برای مثال کلیه وسایل حمل و نقل از خودرو گرفته تا کشتی، هواپیما و قطار برای حرکت به فلزات یا اجزای فلزی نیاز دارند. همچنین در تمامی ساختمان‌ها از خانه‌های کوچک گرفته تا آسمان‌خراشها فلز به کار رفته است. به عبارت دیگر امروزه متالوژی در کلیه صنایع نقش مهمی را ایفا می‌کند و در نتیجه موقعیت شغلی فارغ‌التحصیلان این رشته نیز بسیار گسترده است. چرا که فارغ‌التحصیلان این رشته در گرایش‌ متالوژی استخراجی با شناخت روشهای استخراج فلزات و بهره‌برداری از واحدهای متالوژی استخراجی و بخشهای وابسته می‌توانند روشهای مقرون به صرفه استخراج فلزات و تصفیه و بازاریابی عناصر فلزی را ارائه دهند و همچنین فارغ‌التحصیلان گرایش متالوژی صنعتی به دلیل آشنایی با ساختمان، خواص فیزیکی و شیمیایی، فرآیند ساخت فلزات و درک ارتباط بین ساختار فلزات و آلیاژها با خواص آنها می‌توانند امور مربوط به انتخاب، شناسایی و تهیه مواد فلزی را انجام دهند و به طراحی و ساخت قطعات فلزی نظارت داشته باشند و روشهای تولید این قطعات را گسترش داده و بهبود بخشند. ویزای متالوژیست در کل می‌توان گفت که فارغ‌التحصیلان این رشته در هر دو گرایش می‌توانند مدیریت کارخانه‌های استخراجی و تولید فلزات و سرپرستی بخشهای مختلف این کارخانه‌ها را برعهده داشته و یا به عنوان محقق و پژوهشگر به رفع مشکلات متالوژیکی این بخشها بپردازند.

 

دکتر وقار استاد متالوژی دانشگاه تهران در همین زمینه می‌گوید: فارغ‌التحصیلان متالوژی استخراجی می‌توانند جذب مراکزی شوند که به فرآیند استخراج و تولید مواد اولیه فلزی (آهنی و غیرآهنی) از کانه‌های مربوط می‌پردازند و فارغ‌التحصیلان متالوژی صنعتی نیز می‌توانند در مراکزی که با تولید قطعات فلزی سروکار دارند مانند صنایع ریخته‌گری، صنایع متالوژی پودر، صنایع خودروسازی و ابزارسازی مشغول به کار شوند. مهندس متالوژی استخراجی می‌تواند در صنایع نفت و پالایش و همچنین صنایع آهنی و غیرآهنی مانند ذوب آهن اصفهان ، مجتمع مس سرچشمه و آلومینیم اراک فعالیت بکند. مهندس متالوژی صنعتی نیز می‌تواند در صنایع فولادسازی، صنایع دفاع، هواپیماسازی، کشتی‌سازی، تراکتورسازی، خودروسازی و ساخت قطعات مختلف وسایل خانگی از جمله یخچال ، کولر، ماشین لباسشویی، تلویزیون و ضبط صوت فعالیت نماید. وضعیت نیاز کشور به این رشته در حال حاضر بعلت اینکه امروزه متالوژی در کلیه صنایع نقش مهمی را ایفا می کند نیاز کشور به این رشته و فارغ التحصیلان این رشته نسبتاً زیاد و فراوان است. پیش بینی وضعیت آینده رشته در ایران فارغ التحصیلان گرایش متالوژی استخراجی با شناخت روشهای استخراج فلزات و بهره برداری از واحدهای متالوژی استخراجی و بخشهای وابسته می توانند روشهای مقرون به صرفه در این زمینه را ارائه دهند و در گرایش متالوژی صنعتی می توانند به دلیل آشنایی با ساختمان . خواص فیزیکی و شیمیائی ، فرآیند ساخت فلزات و درک ارتباط بین ساختار فلزات و آلیاژها با خواص آنها، می توانند امور مربوط به انتخاب، شناسایی و تهیه مواد فلزی را انجام دهند و به طراحی و ساخت قطعات فلزی نظارت داشته باشند و روشهای تولید این قطعات را گسترش داده و بهبود ببخشند . 

برق کار خودرو اگر به کارهای فنی و مخصوصا الکتریکی علاقه دارید، از سر و کله زدن با خودرو لذت می برید و تمایل زیادی هم به ادامه تحصیل ندارید و می خواهید زودتر وارد بازار کار شوید، این شغل مناسب شماست.

 

به عنوان برق کار خودرو باید به نصب و تعمیر سیستم های الکتریکی و الکترونیکی خودرو ها بپردازید. البته همین طور که موتور و سایر تجهیزات خودروها پیشرفت می کند، سیستم های الکترونیکی و الکتریکی آنها نیز گسترش می یابد و پیچیده تر می شود و شما به عنوان برق کار خودرو باید مهارت های فنی، توان حل مساله و تسلط برسیستم های سیم کشی برق خودرو را دارا باشید. ویزای برق کار خودروالبته در ایران فردی که برق کاری خودرو را انجام میدهد به نام باتری ساز نیز می شناسند.

 

برای آموزش این کار می توانید آموزش های فنی و حرفه ای مربوطه را در مراکز کار و دانش، فنی و حرفه ای یا مراکز آموزشی دیگر گذرانده و یا در کنار یک استاد کار، برای مدتی شاگردی کنید.

 

به عنوان برق کار خودرو یا باتری ساز، معمولا کار شما به صورت تمام وقت است و اگر در تعمیرگاه های بزرگ کار کنید ممکن است کار شما به صورت شیفت کاری باشد و ساعات مشخصی از هر روز یا هفته را ملزم به حضور در محل کار باشید. همچنین اگر در کارخانه های تولید خودرو کار کنید معمولا شیفت های کاری در شب و تعطیلات نیز دارید.

 

اگر به صورت مستقل کار کنید، تعیین ساعت کاری بر عهده شماست. در برخی زمان های سال که مسافرت زیاد می شود، حجم کاری شما بیشتر شده و گاهی نیاز است تا نیمه شب و یا در روزهای تعطیل کار کنید. همچنین گاهی در شرایط سخت آب و هوایی باید در محیط باز (سرد یا گرم) کار کنید.

 

در ادامه برای آشنایی بیشتر با شغل برق کار خودرو اطلاعات کاملی در زمینه وظایف، مهارت و دانش مورد نیاز، تحصیلات لازم و نحوه ورود به شغل، فرصت های شغلی و بازار کار و میزان درآمد برق کار خودرو ارائه می شود.

وظایف برق کار خودرو

• استفاده از دستگاه های کامپیوتری تشخیص عیوب در خودرو های جدید
• بررسی و تست سیم کشی و بخش های خودروهای قدیمی با ابزار مناسب و یافتن عیب خودروی خراب
• جستجوی عیوب با کمک نمودار مدارهای برق و دفترچه های راهنمای تولید کنندگان خودرو
• تعمیر و یا جایگزینی بخش های صدمه دیده
• آزمایش سیستم برای اطمینان از درستی و ایمنی کار خودرو پس از انجام تعمیرات ( مثل رانندگی کردن با خودرو) 

 شما روی سیستم های مختلف الکترونیکی خودرو می توانید کار کنید. این سیستم ها عبارتند از :

• سیستم صوتی، بوق ها، سیستم های بازدارنده حرکت و دستگاه های ردیابی
• پنجره ها، آینه ها و صندلی های برقی، سیستم تهویه
• سیستم های تصویری، روشنایی، هشداردهنده 

شما ممکن است در خودرو های سبک یا سنگین متخصص باشید. و وقتی که در کارخانه های خودرو سازی استخدام هستید و یا حتی به صورت فردی و در مغازه کار می کنید، معمولا روی نوع خاصی از خودرو ها تخصص خواهید داشت.

مهارت و دانش مورد نیاز

• مهارت فنی خوب در استفاده از ابزارها و سایل الکترونیک
• توانایی انجام روش مند کار و توجه به جزئیات
• مهارت حل مساله به ساده ترین روش ممکن
• توانایی درک نقشه های سیم کشی برق خودروها
• توانایی کار فردی و تیمی (در صورت استخدام در شرکت های خودروسازی یا تعمیرگاه های بزرگ)
• مهارت های ارتباطی خوب و توان ارائه خدمات مناسب به مشتریان
• آگاهی از پیشرفت های فنی خودروها و آخرین اطلاعات مربوطه

تحصیلات لازم و نحوه ورود به شغل

شما می توانید این کار را به صورت کاملا تجربی و نزد یک استاد ماهر برق کار خودرو یاد بگیرید. اما برای آموزش حرفه ای در این شغل می توانید پس از گذراندن سال اول دبیرستان وارد شاخه کار و دانش شوید. در سازمان فنی و حرفه ای نیز دوره هایی برای آموزش برق خودرو تعریف شده است.

فرصت های شغلی و بازار کار برق کار خودرو

برق کار خودرو - باتری سازشما به عنوان برق کار خودرو در کارخانه های خودرو سازی (مثل ایران خودرو و سایپا) می توانید فرصت های شغلی مناسبی پیدا کنید. همچنین می توانید در تعمیرگاه های خصوصی یا وابسته به یکی از شرکت های خودرو سازی فعالیت نمایید.

البته با داشتن تجربه و سرمایه کافی نیز می توانید کسب و کار خود را ایجاد کرده و به طور مستقل کار کنید. برای این کار نیاز است مغازه ای بخرید یا اجاره کنید. دستگاه ها و ابزارهای لازم را خریداری کرده و خودروی مشتریانتان را تعمیر کنید.

همچنین امروزه بسیاری از متخصصین برق خودرو مشغول فروش، نصب و تعمیر دزدگیر خودرو می باشند. این شغل در تمامی شهرها و مناطق ایران گسترش یافته و مشتریان زیادی نیز دارد. 

وضعیت استخدام برق کار خودرو در برخی از کشورهای جهان به شرح زیر است :

استرالیا - درباره زمانی 5 سال گذشته میزان استخدام این شغل  رشد 57.4 درصدی داشته و رشد زیادی در آینده برای آن پیش بینی می شود.

درآمد برق کار خودرو (باتری ساز)

در صورتی که شما به عنوان برق کار خودرو در شرکت های خودرو سازی یا تعمیرگاه های بزرگ خودرو کار کنید، حقوق شما تابعی از مهارت فنی و تجربه کاری شما است. حقوق پرداختی در این شرایط دارای بازه مشخصی است و حداقل و حداکثر آن تقریبا مشخص است. حداقل آن از میزان حقوق و مزایای تعیین شده توسط وزارت کار  (قانون کار) در هر سال شروع شده و حداکثر آن بر اساس تجربه و تخصص شما تعیین می شود. البته میزان حقوق شما به نحوه مذاکره شما با کارفرما یا مدیرتان و همچنین شهر یا منطقه ای که زندگی می کنید نیز بستگی دارد.

 

اما در صورتی که شما به صورت مستقل و برای خودتان کار می کنید، علاوه بر تخصص و تجربه که شرط اصلی می باشد، نحوه برخورد و روابط عمومی شما با مشتریان و امانت داری و صداقت شما  نیز از اهمیت ویژه ای در مقدار درآمد شما برخوردارند.

 

به غیر از موارد فوق برخی دیگر از عوامل تأثیر گذار در میزان درآمد شما به شرح زیر می باشد:

• خیابانی که تعمیرگاه (مغازه) شما در آن قرار دارد و مقدار رفت و آمد ماشین در آن
• بزرگی و کوچکی مغازه (محل تعمیرگاه) و مختصات جغرافیایی آن
• دوری و نزدیکی سایر تعمیرگاه ها و اینکه تعمیرگاه شما در بورس تعمیرگاه های خودرو قرار دارید یا خیر

درآمد برق کار خودرو در برخی از کشورهای جهان به شرح زیر است :

استرالیا - متوسط درآمد سالانه این شغل 43.000 دلار (قبل از کسر مالیات) می باشد.

انگلستان - متوسط درآمد سالانه این شغل برای کارآموزان بسته به میزان و نوع آموزشی که دیده اند 18.000 دلار، برای  افراد تازه کار بین 22.000 تا 27.000 دلار و برای افراد با تجربه بین 28.000 تا 39.500 دلار می باشد.

شخصیت های مناسب این شغل

در یک انتخاب شغل صحیح و درست، عوامل مختلفی از جمله ویژگی های شخصیتی، ارزش ها، علایق، مهارت ها، شرایط خانوادگی، شرایط جامعه و ... برای هر فرد باید در نظر گرفته شوند. یکی از مهم ترین این عوامل ویژگی های شخصیتی می باشد. شناخت درست شخصیت هر فرد فرآیندی پیچیده و محتاج به تخصص و زمان کافی است. البته هر فردی ویژگی های منحصربه فرد خود را دارد، حتی افرادی که به نوعی تیپ شخصیتی مشابه دارند، باز هم در برخی موارد با یکدیگر متفاوت هستند.

 

به طور کلی همیشه افراد موفقی از تیپ های شخصیتی مختلف در تمام مشاغل هستند و نمی توان دقیقا اعلام کرد که فقط تیپ های شخصیتی خاصی هستند که در این شغل موفق می شوند. اما طی تحقیقاتی که صورت گرفته تیپ های شخصیتی ای که برای این شغل معرفی می شوند، عموما این کار را بیشتر پسندیده و رضایت شغلی بیشتری در آن داشته اند.

 

جوشکاری یکی از روش‌های تولید می‌باشد. هدف آن اتصال دائمی مواد مهندسی (فلز، سرامیک، پلیمر، کامپوزیت) به‌یکدیگر است؛ به‌گونه‌ای که خواص اتصال برابر با خواص ماده? پایه باشد.

 

جوشکاری همچنین یکی از فرآیندهای اتصال دائمی قطعات (فلزی یا غیرفلزی) ویزای جوشکار درجه یک ، به روش ذوبی یا غیر ذوبی، با بکارگیری یا بدون بکارگیری فشار، با استفاده یا بدون استفاده از ماده پرکننده می‌باشد. فرآیندهای جوشکاری به دو دسته اصلی تقسیم می‌شوند:

• فرآیندهای جوشکاری ذوبی 
• فرآیندهای جوشکاری غیر ذوبی

جوشکاری همان پرچکاری داتمی برای جدا کردن قطعات از یکدیگر است .